ระหว่างถูกลอตเตอรี่ 80 ล้านดอลลาร์  (2.8 พันล้านบาท) กับเฝ้าดูลมหายใจ

อันไหนดีต่อใจกว่ากัน?

ในค่ำคืนที่ผ่านมาพลังบวกแผ่ไปทั่วพื้นที่สวนโมกข์กรุงเทพ ท่านมินจูร์ รินโปเช ได้มาทำการบรรยายแบบสาธารณะที่นี่ ในหัวข้อ “ภาวนาและภาวะวิกฤตทางจิตใจในปัจจุบัน” หัวข้อดูจริงจังสะท้อนปัญหาแต่การบรรยายกลับ สบาย ๆ จนถึงขั้นรื่นเริงด้วยซ้ำไป ความเบิกบาน รอยยิ้ม และพลังบวกเป็นสัญลักษณ์ของท่านมินจูร์ก็ว่าได้

〰️ โลกเจริญขึ้นแต่สภาวะจิตใจผู้คนกลับแย่ลง

ที่อเมริกามีการทำวิจัยในกลุ่มคนที่ถูกลอตเตอรี่ 80 ล้านดอลลาร์ (2.8 พันล้านบาท) เมื่อ 15 ปีก่อนพบว่า คนที่ถูกลอตเตอรี่รู้สึกว่าตัวเองมีชีวิตดีมีความสุขอยู่ 2 ปี แต่พอลองดูผลวิจัยปีหลัง ๆ กลับพบว่า คนที่ถูกลอตเตอรี่รู้สึกมีความสุขอยู่ได้ไม่กี่เดือนเท่านั้น มีการตั้งข้อสังเกตว่า “การเจริญทางวัตถุไม่ได้เปลี่ยนแปลงค่ามาตรฐานความสุขทางใจเท่าไหร่” แม้จะสุขมากตอนถูกลอตเตอรี่แต่แล้วก็กลับมาสู่ค่ามาตรฐานของใจอยู่ดี แล้วอะไรที่สามารถเปลี่ยนแปลงค่าความสุขของใจได้?

〰️ สุขที่แท้จริงอยู่ภายในไม่ใช่ภายนอก

“ถ้าเราสามารถเข้าไปสัมพันธ์กับธรรมชาติเดิมแท้ของจิตใจได้เมื่อไหร่ นั่นคือความสุขที่แท้จริง” เราทุกคนต่างมีสมบัติภายในนี้กันทั้งนั้น ไม่มีแบ่งแยกชนชั้น เชื้อชาติ ศาสนา หรือเพศ ซึ่งสมบัติภายในอันเดิมแท้นี้มีอยู่ 3 อย่างคือ

ความรู้สึกตัว (Awareness) ความรัก ความเมตตา (Love and Compassion) และปัญญา (Wisdom) เรามีอยู่แล้วแต่ไม่เข้าไปสัมพันธ์กับมันชีวิตเลยสุข ๆ ทุกข์ ๆ และเพราะไม่รับรู้ สิ่งที่มีอยู่จึงไม่สามารถแสดงศักยภาพได้ แต่เมื่อรู้ชีวิตก็จะไม่เหมือนเดิม ท่านเล่าเรื่องให้เห็นภาพมากขึ้นว่า

“เรามีนาฬิกาที่มีค่าอยู่กับตัว แต่เราไม่รู้ว่ามีอยู่ ไม่รู้วิธีดูมัน นั่นทำให้เราไปไหนก็สาย อาจไปทำงานสายจนโดนไล่ออก ไม่มีเงินจ่ายค่าบ้าน จนกลายเป็นคนเร่รอนได้ แต่เมื่อวันหนึ่ง มีคนสอนเราว่า เรามีนาฬิกาอยู่นะ สอนวิธีดูเวลาให้เรา เรารู้วิธีดูมันใช้มันให้เป็นประโยชน์ ปรับปรุงตัวเอง การรู้เวลาก็พาให้เรากลับไปมีงานทำ มีเงินใช้ มีชีวิตที่ดีขึ้นได้” 

〰️ กลับไปเชื่อมโยงกับความรู้สึกตัว

ความรู้สึกตัว คือ ศักยภาพที่จิตมีความกระจ่างและสามารถรู้สิ่งต่าง ๆ ได้ เรากำลังคิดอะไร ทำอะไร รู้สึกอะไรอยู่ ท่านได้สอนวิธีการภาวนาเบื้องต้น 2 อย่าง คือการภาวนากับเสียง และ การภาวนากับลมหายใจ

การภาวนากับเสียง เกิดขึ้นเมื่อหูและจิตไปฟังเสียงด้วยกัน แต่แน่นอนว่าใหม่ ๆ จิตไม่สามารถฟังเสียงต่อเนื่องได้ตลอด ได้ยินแล้วหลงไป กลับมาได้ยินใหม่ หลงไปใหม่ ก็ไม่เป็นไร เป็นเรื่องธรรมดา ระหว่างภาวนา ยิ่งเราพยายามบังคับให้ไม่คิด ยิ่งคิดกว่าเก่า จึงไม่ต้องห้ามความคิด ขอให้กลับมาระลึกถึงสิ่งที่เราตั้งใจทำอยู่ ในที่นี้คือการรับรู้เสียง เพียงแค่รู้ว่าได้ยินเป็นขณะ ๆ ทำซ้ำ ๆ บ่อย ๆ และไม่จำเป็นต้องไปหาฟังเสียงเพราะเสียงจะมาถึงหูเราอยู่แล้ว เสียงไหนชัดก็รับรู้เสียงนั้น นี่คือวิธีที่สามารถเอาไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ 

〰️ จุดเริ่มต้นความไม่ทุกข์

สาเหตุของความทุกข์คือ การปฏิเสธ ผลักไส (Aversion) ตัณหา ความอยาก (Craving) ความหลง (Ignorance) เราจะเป็นอิสระจากสิ่งเหล่านี้ได้อย่างไร คำตอบก็คือ กลับไปสัมพันธ์กับการภาวนา

เลิกผลักไสหันมายอมรับ: เราต้องปลดปล่อยตัวเองจากกิเลส แต่ไม่ใช่ด้วยการห้ามไม่ให้เกิดขึ้น แต่ให้ยอมรับว่ามันมีอยู่ โดยไม่ทิ้งการรับรู้ ไม่หลงและไหลไปกับสิ่งที่เกิดขึ้น การวางใจให้โอเคกับความไม่โอเค คือจุดเริ่มต้นของการไม่ผลักไส 

ปล่อยมือจากความอยาก ตั้งมั่นกับการรู้: ตราบใดที่เรายังมีความอยาก มันจะนำมาซึ่งความทุกข์ ปล่อยมือจากความอยากก่อน กลับมาสู่สิ่งที่เราตั้งใจจะรู้บ่อย ๆ กลับมาสู่ความรู้สึกตัวเสมอ นี่คือการพัฒนาสติความรู้สึกตัวจนตั้งมั่นกลายเป็นสมาธิ นี่คือจุดเริ่มต้นสู่การเป็นอิสระจากความอยาก นี่คือเหตุที่จะนำไปสู่การหลุดพ้นจากความยึดมั่น

มองโลกตามจริงไม่ใช่ตามใจ: ความหลง คือการที่เราไม่รู้ความจริงของธรรมชาติ เรามีชุดความคิด ความเชื่อที่เราปักใจไว้ มองโลกอย่างที่เราคิดว่าจริง ถ้าสังเกตดูให้ดี และอนุญาตให้มันเป็นอย่างที่มันเป็น ไม่ใช่อย่างที่เราอยากให้เป็น นั่นคือการเริ่มต้นเป็นอิสระจากความหลง นั่นคือปัญญา

〰️ อนุญาตให้เป็นไปแต่ไม่ไหลไปกับสิ่งที่เกิดขึ้น

ไม่ว่าจะเป็นการภาวนาแบบไหน หัวใจสำคัญคือการอนุญาตให้สิ่งต่าง ๆ เกิดขึ้น แต่ไม่ไหลไปกับสิ่งที่เกิดขึ้น กลับมาสู่การรับรู้เสียง ลมหายใจ หรือสิ่งที่เราเลือกจะใช้เพื่อภาวนาเสมอ เริ่มจากการรับรู้เสียงหรือลมหายใจ แล้วขยายไปสู่การรับรู้ ร่างกาย อารมณ์ การปรุงแต่ง ปรากฏการณ์ต่าง ๆ ที่สุดแล้วเราสามารถภาวนากับการรู้สึกตัว ได้ทุกที่ ทุกเวลา กับทุกสิ่งทุกอย่าง

การภาวนาอาจไม่หวือหวาน่าตื่นเต้นเท่ากับการถูกลอตเตอรี่สองพันกว่าล้าน แต่สิ่งธรรมดานี้เองที่ทำให้ค่ามาตรฐานความสุขของจิตใจเปลี่ยนแปลงได้ และนี่คือจุดเริ่มต้นการหลุดพ้นจากทุกข์ สุขใดจะมีค่าเท่าการไม่ทุกข์นั้นไม่มี

รับฟัง รับพลังบวก และลองฝึกภาวนากับท่านมินจูร์ได้ที่
https://www.facebook.com/watch/live/?ref=watch_permalink&v=833876231532773

ติดตามการสอนของท่านได้ที่ https://www.facebook.com/tergar.thai